Betekenis passief
Laten we voorop stellen dat ouders niet passief zijn. Passief is een reactie in gedrag. De betekenis van passief volgens het woordenboek: De dingen ondergaan, lijdzaam toekijken, niet actief reageren en niet de neiging hebben om in actie te komen.
Vaak weet een ouder niet precies wat ze wil en is het lastig om daarachter te komen. Ze blijft hangen in wat er niet goed gaat. Als iets fout gaat, is haar eerste neiging om te zeggen: ‘Zie je nou wel, het lukt niet. Het heeft geen zin meer.’ En dan geeft ze de moed op.
De wondervraag
Een heel mooie vraag vind ik: stel, je staat op een ochtend op en al je wensen zijn in vervulling gegaan. Hoe ziet jouw leven er dan uit?
Dat heet de wondervraag.
Dan associeert een aanvankelijk passieve ouder gemakkelijk op wat er goed gaat. Dat geeft meteen een heel andere sfeer. De ouder komt ook in een andere energie; je merkt dat ze ontspannender wordt omdat ze ineens praat over hoe het leven eruitziet als alles lukt. Die energie geeft kracht, liefde en vertrouwen en daarmee kan een ouder geloven dat er op een dag een moment komt dat haar leven er echt zo uitziet.
Wanneer jij de passieve ouder kunt laten voorstellen hoe het eruit ziet als het goed gaat, kun je haar echt vertrouwen geven. Je kunt ook voorbeelden geven van andere ouders om haar te overtuigen.
Veel jeugdprofessionals kennen de methodieken, maar vaak is het nog een uitdaging om ouders daarin mee te krijgen. Het begeleidingsmodel geeft je overzicht en structuur zodat je ziet: waar sta ik nu, wat is nu mijn probleem, waar wil ik naartoe en wat is mijn oplossing?
Moodboard
Je kunt ook voorstellen om een moodboard te maken met tijdschriften op een canvasdoek. Je gaat samen lekker scheuren en alleen al door hier met zijn tweeën mee bezig te zijn ontstaat al een hele andere sfeer. Je bent creatief bezig en dat geeft ontspanning. De verhalen komen los en zo kun je een vertrouwensband creëren met ouders.
Het werkt echt
Ik had ooit een passieve ouder die altijd erg sceptisch was: ‘Iedere keer gebeurt er wel weer wat, waardoor ik gewoon zie dat het niet lukt.’
Ze raakte het vertrouwen in haar zelf kwijt en in de opvoeding. Ze voelde zich door haar man ook al niet gesteund. Maar ik zag dat de moeder dingen wel goed oppakte en dat er echt wel een ontwikkeling was.
‘Ja Judith, jij hebt makkelijk praten, jij zit niet in deze situatie’, zei ze. Ze had allemaal mitsen en maren.
Toen zei ik: ‘We gaan samen even zitten. Dan zoomen we helemaal uit en kijken opnieuw wat we kunnen doen. Sta je daarvoor open?’
Mijn wondervraag
‘Hoe zou je willen dat jouw jaar eruit gaat zien?’ vroeg ik.
In tijdschriften zocht ze plaatjes waar ze blij van werd, die hebben we opgeplakt. Terwijl we bezig waren, kwamen de verhalen los. Ze vertelde over haar eigen opvoeding en wat ze in de opvoeding van haar zoon lastig vond. De ervaring leert dat het superbelangrijk is dat mensen verhalen delen en niet opkroppen, want dan krijgen schuld en schaamte een plek in hun systeem. Op het moment dat een ouder daarover durft te praten, wordt het leven ook voor haarzelf positiever.
Emoties zijn als een rivier
Al die emoties zijn als een rivier en als er een steen in ligt, kletsen de emoties ertegenaan. Zodra je die steen weghaalt, kan het weer stromen. Veel vrouwen moeten over hun emoties praten om het weer laten stromen en daarmee krijgen ze weer vertrouwen. Als ouders te veel in hun eigen emoties zitten kun je praten tot je een ons weegt, maar dan zien ze het toch niet. Met het begeleidingsmodel kun je ouders handvatten geven, zodat ze blijven geloven dat er op een dag verandering komt in hun dagelijkse sores.
Een kwetsbare ouder is niet meteen een passieve ouder
Als je een gezin begeleidt is je intentie meestal dat ouders en kinderen elkaar weer begrijpen en dat ouders voldoende handvatten krijgen om het uiteindelijk zelf te kunnen. Ouders vinden dat spannend, want ze leggen hun ziel en zaligheid bij je neer en ze moeten je maar vertrouwen. Zij hebben eigenlijk al de moeilijkste stap gezet om hulp in te schakelen en jou in hun huis te laten. Daarmee hebben ze zich kwetsbaar opgesteld.
Geef daarom vooral de passieve ouder het gevoel dat ze het goed doet en geef complimentjes. Dan staat ze echt wel open voor jou, ook al kom je net kijken, want ze ziet jou wel als de professional: jij hebt ervoor gestudeerd.
Daarvoor heb ik natuurlijk ook trainingen ontwikkeld, want wat je zelf hebt ervaren kun je veel overtuigender doorgeven. In de eerste module van mijn online programma gaat het over het Begeleidingsmodel. Ga nu naar de pagina en schrijf je in: https://judithnieuwpoort.nl/online-programma/
